علم مساحی، در منابع تاریخ علم دورۀ اسلامی و منابعی که علوم را طبقهبندی کرده و شرح میدهند، بهعنوان زیرمجموعهای از علوم دقیقه به شمار میرود. این علم ماهیت ریاضی، محاسباتی، هندسی و کاربردی دارد ...
بیشتر
علم مساحی، در منابع تاریخ علم دورۀ اسلامی و منابعی که علوم را طبقهبندی کرده و شرح میدهند، بهعنوان زیرمجموعهای از علوم دقیقه به شمار میرود. این علم ماهیت ریاضی، محاسباتی، هندسی و کاربردی دارد که در گذشته اساساً برای تعیین حدود اراضی، محاسبۀ میزان مالیات محصولات کشاورزی، محاسبات نجومی، رسم نقشهها و تعیین و جهتیابی راهها و مکانها کاربرد داشته است. علم مساحی، بهدلیل کاربرد فراوان آن در ادارۀ جامعه، توسط دانشمندان دورۀ اسلامی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. امام فخرالدین محمد رازی (543-606 ق/1149-1210 م)، از دانشمندان قرن ششم هجری، توجه ویژهای به علوم دقیقه و علم مساحی دارد و در دانشنامۀ جامع العلوم (ستینی) آن را بهعنوان یکی از علوم دقیقه ذکر میکند و اصولی از کاربردهای آن را شرح داده است. توجه به مثلثها از ویژگیهای رسالۀ مساحی فخر رازی است که نشان از افراز زمینها به اشکال مثلثگونه برای مساحی دارد. در این پژوهش، با روش کتابخانهای و بر اساس منابع مستند، علم مساحی در تمدن اسلامی و این باب در آثار امام فخر رازی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است.