مرکز پژوهشی تمدن اسلامی پیامبر اعظم(ص)نشریه علمی علم و تمدن در اسلام2676-48302520201022از شهر تا تمدن، واکاوی معنای مدنیت و تمدن؛ مطالعه موردی سوره بقره1033127047FAندا جعفری فشارکیدانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث قم0000000289462054Journal Article20210225انسان پیوسته به دنبال زندگی بهتر بوده، این تلاش از کوچ انسانها به غار آغاز شده و امروز با برگزاری کرسیهای علمی ادامه یافته است. عناصر متعددی چون محیط زندگی و تعالیم ادیان بر تحولات زندگی بشر اثر گذار بوده است. شناخت سیر تحولات زندگی بشر و عبرت آموزی از شکستها و پیروی از موفقیتها با شناخت دقیق و روشمند میسر میشود. تغییر محیط زیست انسانها از زندگی قبیلهای و روستایی به زندگی شهری و تغییر فرهنگ مردم با قوانین عرفی، حکومتی و دینی مهمترین عوامل شکل گیری تمدنها در طول تاریخ بوده است. در این پژوهش، پس از بررسی معنا و کاربرد دو واژه مدنیت و تمدن، مؤلفهها و شاخصهای مرتبط در سوره مبارکه بقره با روش تحلیل کیفی مضمون بررسی و گزارش مختصر آن ارائه شده است. نتیجه مطالعه اولین سوره نازل شده در شهر مدینه با توجه به رویکرد تمدنی آن، گواه آن است که پیامبر اکرم(ص) با توجه به شرایط جامعه ابتدا باور مردم مدینه نسبت به جایگاه الهی خود را در مقابل شبهات یهودیان تبیین نموده و سپس با وضع قوانین جزایی و عبادی وضعیت جامعه را سامان داده و با تعالیم خویش، تلاش کرده خودخواهیها را به دیگر خواهی مبدل کند.https://mag.mpte.ir/article_127047_eb4b7d923bcc0ffd8801d3b4974a57ac.pdfمرکز پژوهشی تمدن اسلامی پیامبر اعظم(ص)نشریه علمی علم و تمدن در اسلام2676-48302520201022الگوی مدیریت بحران حضرت موسی علیه السلام در آیات قرآن کریم345596029ICRS-1910-1012(R1)FAعلی نجات بخش اصفهانیدانشیار گروه تمدن و مدیریت در اسلام مرکز پژوهشی تمدن اسلامی و دین پژوهی پیامبر اعظم(ص)00000000216302228Journal Article20191108لزوم هدایت و رهبری جامعه انسانی در شرایط بحرانی، ضرورت استفاده از یک تفکر اصیل ریشه دار در حاکمیت الهی را اجتناب ناپذیر کرده است .از آنجا که فلسفه نزول آیات وحی برای جامعهای خاص و در زمانی معین نمیباشد، میتوان سالمترین راه هدایت جامعه را از آموزههای قرآنی استخراج و از آن در راستای عملیاتیسازی در عصر کنونی زمینهسازی کرد. این پژوهش بحران گوساله پرستی قوم حضرت موسی(ع) را با بهرهگیری از آیات قرآن کریم به شیوه تحلیل محتوا، مورد مطالعه قرار داده است، نتیجه این که: مدیریت بحران در سیره حضرت موسی(ع) از دیدگاه قرآن از ویژگیهای خاص برخوردار بوده که به آن، جامعیتی معنادار بخشیده است،در واقع، حضرت موسی(ع) توانست با تکیه و توکل بر ذات اقدس الهی و توانمندی مدیریتی خویش با بهرهگیری از شانزده اقدام چون هدایت و تربیت، موعظه حسنه، بیدار کردن وجدان، ارائه برهان منطقی، یادآوری الطاف الهی و ... در سه قالب قبل، حین و بعد از بحران، بر بحران به وجود آمده فائق آید و ماموریت الهی خویش را به صورت کامل انجام دهد.<br /> <span> </span>https://mag.mpte.ir/article_96029_b5707ade0350d9e459a124afcda8af05.pdfمرکز پژوهشی تمدن اسلامی پیامبر اعظم(ص)نشریه علمی علم و تمدن در اسلام2676-48302520201022بررسی مفهوم مدینه ، قریه ، بادیه و رستاق در آیات و روایات5675127048FAمهدی محمدیاستادیار گروه تاریخ اسلام ، دانشکده علوم اسلامی، دانشگاه بین المللی اهل بیتابوالفضل تاجیکاستادیار گروه ادیان و عرفان ، دانشکده علوم اسلامی، دانشگاه بین المللی اهل بیتJournal Article20210225شهر به عنوان اقامت گاه یک جانشین انسان، ظرف تمدنی محسوب میشود. قرآن به سه نوع اقامت گاه انسانی در قالب مدینه، قریه و بادیه اشاره نموده است. در این میان واژه مدینه نسبت به قریه و مشتقات آن و بادیه که محل سکونت بود، بسامد مثبت تری دارد، بدین ترتیب، مدینه در قرآن در برابر دو سکونت گاه حضری، قروی و بدوی، قرار میگیرد. با توجه به بافت معیشتی نزول آیات، مدینه در برابر قریه و بادیه است. با بررسی بیشتر در منابع روایی، در برخی روایات، واژه رستاق به اضداد شهر، اضافه میشود، این روایات که چندی پس از اتمام فتوحات صادر شده، ناظر به معیشت روستایی متکی بر کشاورزی است که مانند آن، در جزیره العرب در زمان نزول وحی وجود نداشته است؛ ازاین رو، دربرابر روایاتی که ترغیب به شهرنشینی دارند، مفهوم دیگری ساخته می شود . این پژوهش سعی دارد با روش آماری توصیفی، مفهوم مدینه و اضداد آن در قرآن و روایات را بررسی نماید تا از آن طریق، تصویری از حسن و قبح سکونت گاه ها در اندیشه اسلامی در قرون اولیه ارائه گردد.https://mag.mpte.ir/article_127048_69bec67ba4f9773cd86dfc0e8bfd5725.pdfمرکز پژوهشی تمدن اسلامی پیامبر اعظم(ص)نشریه علمی علم و تمدن در اسلام2676-48302520201022تأثیرات تمدنی مسجدالاقصی از آغاز دوره اسلامی تا قرن هفتم هجری7696127049FAسید مرتضی موسویدانش آموخته حوزه و دکتری معارف اسلامی دانشگاه پیام نور واحد قم0000000344022263حامد قر ائتیدانش آموخته حوزه، دکتری شیعه شناسی و عضو گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم(ع)Journal Article20210225محدود نماندن بر ویژگیهای عبادی نهاد اجتماعی مسجد و بررسی نقش آفرینی تمدنی آن، خواهد توانست علاوه بر امکان آسیب شناسی جایگاه، هویت و تاثیرگذاری آن، فرصتها و استعدادی مغفول این مکان پرمخاطب دینی را بدست دهد،لذا این تحقیق با بررسی منابع روایی و تاریخی، درصدد توصیف و معرفی جایگاه تمدنی مسجدالاقصی به عنوان میراث مشترک بیناادیانی در قلمرو زمانی قرن نخست اسلامی تا قرن هفتم میباشد که پس از معرفی جایگاه تمدنی بیتالمقدس و مسجدالاقصی در دوره پیشگفته به تبیین رویکردها، دستاوردها و تاثیر تمدنی این مسجد در جامعه اسلامی در دو حیطه مناسبات داخلی و خارجی جهان اسلام، خواهد پرداخت. از نتایج این تحقیق، تبیین نقش این مسجد در صیانت از میراث تمدنی سایر ادیان، همچنین تحلیل روابط دولتهای اسلامی با یکدیگر و دولتهای مسیحی است، محدودهای که بررسی تمدنی آن، میتواند ما را در تنظیم سیاستهای انسجامبخش میان ملل مسلمان بامحوریت آموزهها و نمادهای مشترک یاری رساند.https://mag.mpte.ir/article_127049_31e63a8a81310759ef7ea1e5c5672034.pdfمرکز پژوهشی تمدن اسلامی پیامبر اعظم(ص)نشریه علمی علم و تمدن در اسلام2676-48302520201022شاخصه ها و ویژگی های تمدن اسلامی در آیات و روایات98113127050FAجمال فرزندوحیاستادیار دانشگاه رازیفاطمه احمدیکارشناس ارشد دانشگاه ایلامJournal Article20210225تمدن اسلامی نمونه کامل یک تمدن دینی است و آن، شاخصههایی دارد که آن را از دیگر تمدنها ممتاز میسازد. بیشتر این شاخصهها به گونهای برجسته در آموزههای قرآن کریم آمده است؛ زیرا قرآن کریم مهمترین منبعی است که میتواند به همهی پرسشهای بشر پاسخ دهد .هدفی که در این تحقیق دنبال میشود؛ شناخت آن دسته از شاخصههایی است که باعث تمایز تمدن اسلامی از دیگر تمدنها میشود که این شاخصهها را میتوان بدین شرح دانست: تکریم جایگاه انسان، عقلانیت، رعایت حقوق مظلومان و مستضعفان، ولایت مداری، نگرش توحیدی، عدالت گستری، علم و معرفت،آزادی، توجه به سلامت و بهداشت وگسترش اخلاقیات بر اساس موازین اسلامی است. روشی که در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات به کار رفته است؛ روش توصیفی- کتابخانهای میباشد.https://mag.mpte.ir/article_127050_0d5fd1e7ee1aa8f660d56d0044fe0a14.pdfمرکز پژوهشی تمدن اسلامی پیامبر اعظم(ص)نشریه علمی علم و تمدن در اسلام2676-48302520201022قدرت نرم،تمدن نوین اسلامی و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی114132127051FAمرتضی شیرودیدانشیار گروه تمدن و سیاست اسلامی مرکز پژوهشی تمدن اسلامی و دین پژوهی پیامبر اعظم(ص)0000-0002-1611-6652Journal Article20210225بیانیه گام دوم انقلاب بیش از آن که منشوری جهت ارتقای آگاهی مردم ایران باشد،راهبردی است که به نهادینه سازی انقلاب بر پایه بهره گیری از گذشته تاریخی ایران،دستاوردهای بشری و تجربه چهل سال اول انقلاب می اندیشد،به طور قطع،تحقق مفاد این بیانیه، به راهبردهایی نیازمند است که با شناخت واقعی از عناصر قدرت نرم انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی، به دنبال راه دستیابی به تمدن نوین اسلامی است، از این رو، یکی از سئوالات پیش رو آن است که چه رابطه معناداری بین سه مقوله قدرت نرم،تمدن نوین اسلامی برای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی وجود دارد.مقاله حاضر برای یافتن پاسخ یا پاسخ هایی به سئوال پیش گفته با انتخاب یک مدل مفهومی از مهم ترین عناصر مشترک آن سه در صدد نشان دادنرابطه معنادار و تکاملی قدرت نرم،تمدن نوین اسلامی و بیانیه گام دوم انقلاب است که در یافته هایی چون رابطه سلسلهای و در عین تکاملی آن سه است که درصدد عرضه طرحی نو در پیوند بین گذشته تا امروز و فردای جمهوری اسلامی است.https://mag.mpte.ir/article_127051_0961515965ef8132f0d036ce3f1ee240.pdf