نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشیار گروه سازه، دانشکده عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

مقاله حاضر به تحلیل رابطه علوم در مراکز علمی دانشگاهی در سطح دنیا می­ پردازد. دانشگاه به عنوان مرکز گسترش علوم نتوانسته است در خود و روح بشری همگرایی ایجاد نماید. شاهد این ناتوانی در ارتقاء جایگاه مادی و معنوی روح انسانی، عدم ­توانایی ساختار دانشگاهی در نیل به هدف واحد است؛ که آن‌ها را نسبت به هم ­واگرا می ­نماید. عدم وجود جایگاه حکیم و علامه جامع‌العلوم، در خروجی دانشگاه­ ها، مساله جدی است که مراکز علمی بدان مبتلا هستند. در این مقاله به روش توصیفی به ارزشیابی مولفه‌ها و برآوردی از نظر خبرگان به همراه گردآوری نتایج تجربی اتفاقات و پیامدها پرداخته شده و نتیجه آن بهره‌مندی از رویکرد ایجاد پارادایم جدید در حرکت تمدنی جهان اسلام است. در ابتدا، با استفاده از جمع‌آوری داده‌ها، مفاهیم مرتبط با آسیب‌ها، چالش‌ها و موانع تمدن نوین اسلامی استخراج و سپس مدل مفهومی مبتکرانه پیشنهاد گردیده است. یافته‌های پژوهش نشان دادند یک تمدن پارادایم‌ساز و مبتنی بر اصول غیراقتباسی، می‌تواند در دانشگاه‌ها با تغییر رویکرد به اصول اساسی توحیدی در معنای عام، عملی و بین­رشته‏ای، که مضمون اصلی دانشگاه اسلامی بوده و می­تواند منجر به حکمت محوری در توسعه آموزش ­عالی و تمدن‌‌سازی گردد، محقق شود. برخلاف نگاه سکولار به دانش، یعنی علمی­ که در مصادیق، اثری از روابط دیگر علوم و الهیات نمی‏بیند، و جز انحراف در مسیر انسان نیست. دانشگاه‏ ها می‏ بایست با تغییر نگرش و سبک، نه تغییر ماهیت، به همگرایی برسند و از مسیر غیرالهی فاصله بگیرند. ایجاد این همگرایی علوم می­ تواند به پارادایم مبتنی بر تمدن اسلامی و ظهور تمدن نوین علمی منجر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Necessity Analysis of Academic Sciences Conversion and Convergence for Manifestation the Modern Islamic Civilization

نویسنده [English]

  • Omid Rezaei F ar

Associate Professor, Faculty of Civil Eng. Dept., Semnan University, Semnan, Iran.

چکیده [English]

This paper investigates and analysis the science relation in universities in the world. The university, as a center for the spread of science, has not been able to converge in itself and in the human soul. The inability of the academic structure to achieve a single goal indicates the inability to promote the material and spiritual status of the human soul. This is what creates convergence. Lack of the position of Hakim and Allameh, is the main question that shows this interruption.
 In the text we investigates the question and its consequences in the world, western and eastern Islamic civilizations. The balanced progress (sustainable development) is one of this interruption results. First, using data collection, concepts related to the harms, challenges and obstacles of modern Islamic civilization were extracted and then a creative conceptual model was proposed. The findings of this study showed that a paradigm-building civilization based on original principles can change the approach to the basic principles of monotheism in universities in a general, practical and interdisciplinary manner, which is the main theme of the Islamic University and leads to central wisdom. To be realized in the development of higher education and civilization. Contrary to the secular view of knowledge, that is, science which in other examples does not see the effect of the relations of other sciences and theology, but deviates in its path. The university must converge and move away from the ungodly path by changing its style and attitude, not its nature. Creating this convergence of sciences can lead to a paradigm based on Islamic civilization and the emergence of a new scientific civilization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Convergence of Science
  • Wisdom
  • Science and Civilization of Islam
  • Islamic University
قرآن کریم
ابن حیون، نعمان بن محمد (1383). دعائم الاسلام، قم: نشر موسسه آل البیت.
اکرمی، ایوب (1389). «بررسی تطبیقی طبقه بندی‌های علوم در تمدن اسلامی» مجله معرفت، س 19، ش 151، صص 88-71.
السیّد الرضیّ (1387 ق/1346). نهج البلاغه، بیروت: دارالکتاب اللبنانی، حکمت 107-274-147–205 و خطبه 193-189.
الکلینی (1367). الکافی، تهران: نشر حیدری.
جزایری، نعمت‌الله بن عبدالله (2006 م/1385). ریاض الابرار، ناشر موسسه التاری العربی، ج 2.
جوادی‌آملی، عبدالله (1385). «آیــــنـــده جـــهــان از نــــظــر اسلام»، مجله الکترونیکی اسراء، ش 8.
جوادی‌آملی، عبدالله (1388). «علم نافع و هویت ساز» فصلنامه اسراء، س 1، ش 1.
جوادی‌آملی، عبدالله (1386). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، تنظیم و تحقیق از احمد واعظی، قم، مرکز نشر اسراء.
جوادی‌آملی، عبدالله (1389). «علوم انسانی در صبغه اسلامی» مجله عیار، ش 23.
جوادی‌آملی، عبدالله (1396). «پیام آیت الله جوادی آملی به سومین دوره طرح نخبگانی علوم انسانی» پایگاه اینترنتی اسرا.
حسینی اختیارالدین، (1430 ق/1388). اساس الاقتباس، قاهره: نشر دارالآفاق العربیه.
خان احمدی محمد، داریوش فرهود ، بیژن رنجبر ، مریم مالمیر (1395). «اخلاق در همگرایی علوم و فناوری»، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، س 11، ش 2، صص 10-1.
رضوی، سیدابوالفضل (1388). «تاریخ و ضرورت همگرایی با علوم اجتماعی» فصلنامه تاریخ اسلام، س 10، ش 4، صص 81-65.
زرین کوب، عبدالحسین (1376). کارنامه اسلام، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ 5.
زیدان، جرجی (1372). تاریخ تمدن اسلامی، ترجمۀ علی جواهرکلام، تهران: انتشارات امیرکبیر.
سبحانی، محمدتقی (1385). » درآمدی بر جریان‌شناسی اندیشه اجتماعی دینی در ایران معاصر«فصلنامه نقد و نظر، ش 44-43، صص311-279.
علی­یاری­، حسن (1394). «نقش کشورهای­ غربی در چگونگی شکل­گیری اندیشه­سلفی» مطالعات ­بیداری‌­اسلامی، س 4، ش 7، صص 138-119.
قدوسی، حسن (1393). نکته­های ناب، تهران: نشر معارف.
کافی، مجید (1395). «الزامات نظری احیای تمدن اسلامی ایرانی» مطالعات بیداری اسلامی، س 5، ش 10، صص 32-11.
کفعمی، ­ابراهیم (1414 ق/1373). المصباح، بیروت: نشر موسسه العلمی­ للمطبوعات.
کوهن، تامس (1389). ساختار انقلاب‌های علمی، ترجمۀ سعید زیبا کلام، تهران: نشر فلسفه و کلام.
گودرزوند چگینی، مهرداد (1397). «رویکرد دانشگاه‌های نسل چهارم کار و عمل-مورد مطالعه: دانشگاه‌های کمبریج، استنفورد و هاروارد» فصلنامه آموزش مهندسی ایران، س 20، ش 78، صص 16-1.
مجلسی محمدباقر (1363). بحارالانوار، تهران: نشر کتابخانه مسجد حضرت ولیعصر، مترجم ابوالحسن موسوی‌همدانی، ج 2.
مطهری، مرتضی (1387). آشنایی با علوم اسلامی 1 -منطق و فلسفه، تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1397) خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: انتشارات صدرا، چاپ شصتم.
مفید، محمد (1364). امالی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
ملایری، موسی (1387). «علوم اسلامی، قرآن و توسعه»، مجله پژوهش دینی، ش 16، صص 118-99.
مولوی، جلال الدین بلخی (1374). مثنوی معنوی، توفیق هـ. سبحانی، تهران: مؤسسة الطبع والنشر، دفتر سوم، بخش 226-دفتر ششم، بخش 1- دفتر دوم, بخش 9-دفتر اول، بخش 1.
نصر، سیدحسین (1379). نیاز به علم مقدس، ترجمۀ حسن میانداری، قم: موسسه فرهنگی طه.
Hamm R, Kopper J (2015), “Fourth Generation Universities and Regional Development” Higher education institutions and regional development, Proceedings of the 3th ERSA international workshop.
Wissema, J.G, (2009), Towards the Third Generation University Managing the University in Transition, Edward Elgar Publishing Limited the Lypiatts, Massachusetts, USA
Lukovics, M., & Zuti, B. (2015), "New Functions of Universities in Century XXI Towards `Fourth Generation` Universities” Transition Studies Review Journal, 22(2).
WilliamSims B. and Mihail C. Roco (2005), Managingnano-Bio-Info Cogno Innovations: Converging Technologies Insociety, National Science Foundation, Springer, Dordrecht.