نوع مقاله : مقاله ترویجی
نویسنده
استادیار گروه تاریخ اسلام، پژوهشکده علوم اسلامی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران.
چکیده
دربارۀ هنر خوشنویسی به طور عام و در مورد خوشنویسی در عصر صفویه به طور خاص، نوشتههایی سامان یافتهاند، اما دربارۀ ارتباط خوشنویسی با تشیع و اهل بیت (ع)، به ویژه در عصر صفویه کمتر سخن گفته شده است. از این رو در این تحقیق، علاوه بر ارائه تعریف هنر و هنر اسلامی، مسئله این است که هنر خوشنویسی در عصر صفویه به چه شکلی با تشیع و اهل بیت (ع) ارتباط دارد؟ در این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی، با اشاره به استفاده از مفاهیم و نمادهای شیعی در هنر خوشنویسی بخصوص در عصر صفویه، این نتیجه به دست میآید که در کنار توصیههای اهل بیت (ع) در بارۀ خوشنویسی و یاد کردن از برخی از اصحاب امامان (ع) و تعدادی از امامان (ع) در زمرۀ خوشنویسان، خوشنویسی در قالبهای استفاده مکرر از نامها و القاب امامان شیعه (ع) به ویژه نام و لقب امیرالمؤمنین علی (ع)، دعا و توسل به اهل بیت (ع)، صلوات بر پیامبر (ص) و خاندان آن حضرت و مواردی از این قبیل، به شکلهای کتیبه نگاری، خوشنویسی در حروف رمزی، خوشنویسی در تصاویر، خوشنویسی روی اشیاء، فلز و پارچه و مانند آن صورت گرفته است و اهمیت ارتباط تشیع و اهل بیت (ع) را با خوشنویسی در عصر صفویه و آثار دوره صفوی نشان میدهد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Shiite forms and symbols in the art of calligraphy with emphasis on the Safavid era
نویسنده [English]
- ghasem khanjani
Assistant Professor Department of Islamic History, Research Institute of Islamic Sciences, Research Institute and University, Qom, Iran.
چکیده [English]
There are writings about the art of calligraphy in general and about calligraphy in the Safavid era in particular, but less has been said about the connection between calligraphy and Shiism and the Ahl al-Bayt (AS), especially in the Safavid era. Therefore, in this research, the question is how the art of calligraphy in the Safavid era is related to Shiism and the Ahl al-Bayt (AS). In this research, with a descriptive-analytical method, referring to the use of Shiite concepts and symbols in the art of calligraphy, especially in the Safavid era, it is concluded that along with the recommendations of the Ahl al-Bayt (AS) about good Writing and remembering some of the companions of the Imams (AS) and some of Imams (AS) among the calligraphers, calligraphy in the form of repeated use of the letters and titles of the Shiite Imams (AS), prayer and recourse To the Ahl al-Bayt (AS), blessings be upon the Prophet (PBUH) and his family, and things like that, in the form of inscriptions, calligraphy in pictures, calligraphy on objects, metal, and cloth, and the importance shows the connection between Shiism and Ahl al-Bayt (AS) with calligraphy in the Safavid era and the works of the Safavid period.
کلیدواژه‌ها [English]
- Islamic art
- calligraphy
- Shiite
- Ahl al-Bayt (AS)
- Safavid
)